Το φθόριο είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την πρόληψη και μάλιστα να αντιστρέψει τα πρώτα σημάδια της φθοράς των δοντιών. Κάνει τη δομή των δοντιών ισχυρότερη, έτσι τα δόντια είναι πιο ανθεκτικά σε επιθέσεις με οξύ.Το φθόριο είναι ιχνοστοιχείο, το οποίο σχηματίζει με το ασβέστιο των δοντιών χημικές ενώσεις φθορίου-ασβεστίου που βοηθούν στην αποκατάσταση της αδαμαντίνης, όταν τα οξέα της διατροφής προκαλούν ζημιά.
Πολλοί από μας παίρνουν το φθόριο φυσικά μέσα στο νερό που πίνουμε, αλλά δεν είναι όλα τα μέρη της χώρας με φθοριομένο πόσιμο νερό, και όλο και περισσότερες οικογένειες επιλέγουν το εμφιαλωμένο νερό, το οποίο στις περισσότερες περιπτώσεις δεν περιέχει φθόριο, όπως το νερό της βρύσης. Η κατάποση ιχνοστοιχείων φθορίου μέσω του πόσιμου νερού βοηθάει ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία, όταν αναπτύσσονται τα δόντια. Όταν το παιδί αναπτύσσεται, το φθόριο ενσωματώνεται στη δομή του σμάλτου των δοντιών και παρέχει συνεχιζόμενη προστασία.

Το 2014 η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής Οδοντιατρικής έχει προτείνει τη χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας, μόλις τα δόντια αρχίζουν να εμφανίζονται.Η αλλαγή ήρθε και μετά από έρευνα που δείχνει μια αύξηση στις τερηδονiζμένες κοιλότητες μεταξύ των παιδιών προσχολικής ηλικίας ηλικία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το πρόβλημα ήταν τόσο έντονο ώστε τα παιδιά έπρεπε να τεθούν υπό γενική αναισθησία για να θεραπευθούν .Η ελπίδα είναι ότι η εισαγωγή φθοριούχου οδοντόκρεμας θα συμβάλει στη μείωση του αριθμού των τερηδονιζμένων κοιλοτήτων στα μικρά παιδιά.
Τα παιδιά είναι η πρώτη και σημαντικότερη ομάδα που πρέπει να κάνει φθορίωση. Η ξεκινά στα τρία χρόνια και γίνεται μια φορά το χρόνο ή στο 3ο,7ο και 10ο έτος της ηλικίας του παιδιού ώστε να συμπίπτει με τα νέα δόντια που έρχονται.
Πριν από τη λήψη απόφασης για το αν θα αρχίσετε να χρησιμοποιείτε οδοντόκρεμα με φθόριο, πρέπει να καταλάβετε πόσο φθόριο το παιδί σας έχει ήδη πάρει. Μήπως το έχετε στο πόσιμο νερό σας; Αν δεν γνωρίζετε την απάντηση στο ερώτημα αυτό, μια δοκιμή νερό ή κλήση σε τοπική αρχή του νερού σας μπορεί να σας βοηθήσει να το βρείτε.
Πρόληψη

Σύμφωνα με την Ελληνική Παιδοδοντική Εταιρία, στα παιδιά μπορούν να χορηγούνται δισκία φθορίου, ώστε να επιτυγχάνεται μεγαλύτερος βαθμός πρόληψης στον αγώνα κατά της τερηδόνας. Η συνιστώμενη δοσολογία είναι:
– Παιδιά 6 μηνών ως 2 ετών: 1 δισκίο των 0,25 mg φθρίου ανά ημέρα
– Παιδιά 3 ετών ως 6 ετών: 1 δισκίο των 0,50 mg φθορίου ανά ημέρα ή 2 δισκία των 0,25 mg φθορίου ανά ημέρα
– Παιδιά μεγαλύτερα των 6 ετών μέχρι τα 16 έτη: 1 δισκίο του 1,00 mg φθορίου ανά ημέρα ή 2 δισκία των 0,50 mg φθορίου ανά ημέρα.
Η φθορίωση των δοντιών είναι μια οδοντιατρική θεραπεία που αφορά στην τοπική εφαρμογή φθορίου πάνω στην επιφάνεια των δοντιών για την προστασία τους από την τερηδόνα.Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη θεραπεία μεταξύ 6 και 15 ετών, την περίοδο δηλαδή που σχηματίζονται και βγαίνουν τα μόνιμα δόντια. Χρησιμοποιείται όμως και σε ενήλικες, κυρίως σε άτομα που αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο τερηδόνας ή πρόβλημα υπερευαισθησίας.

Η συνηθέστερη περίπτωση χρήσης της φθορίωσης στους ενήλικες αφορά σε δόντια με εκτεθιμένο τμήμα της ρίζας λόγω υφίζησης των ούλων. Η ρίζα του δοντιού καλύπτεται απο οστείνη που είναι λεπτότερη και όχι τόσο σκληρή όσο η αδαμαντίνη, με συνέπεια να είναι πιο επιρρεπής σε τερηδονισμό ή σε αποτριβές που προκαλούν υπερευαισθησία. Η τοπική φθορίωση βοηθά στην ενίσχυση αυτής της περιοχής μειώνοντας τα συμπτώματα της ευαισθησίας καθώς και τον κίνδυνο τερηδόνας.
Φθορίωση στο ιατρείο με δισκάρια.Αποτελεί την κλασσική μέθοδο φθορίωσης στα παιδιά, όπου συνήθως οι ανάγκες φθορίωσης αφορούν όλα τα παιδικά δόντια. Ένα φθοριούχο gel που περιέχει πολύ υψηλή συγκέντρωση φθορίου τοποθετείται σε ειδικά δισκάρια μιας χρήσης τα οποία εφαρμόζονται στην άνω και κάτω γνάθο και παραμένουν στο στόμα για 1-4 λεπτά. Για χρήση σε παιδιά υπάρχουν ειδικά gel με γεύση φρούτων για να είναι πιο ευχάριστα για το παιδί. Η διαδικασία είναι τελείως ανώδυνη και προσφέρει προστασία από την τερηδόνα μέχρι και κατά 60%. Ανάλογα με την εκτίμηση του οδοντιάτρου, η φθορίωση πρέπει να επαναλαμβάνεται 2-4 φορές το χρόνο.
Φθορίωση στο ιατρείο με βερνίκι φθορίου. Πρόκειται για τη μέθοδο φθορίωσης που χρησιμοποιείται περισσότερο σε ενήλικες αλλά και σε παιδιά σε περιπτώσεις που χρειαζόμαστε πιο εντοπισμένη εφαρμογή φθορίου σε ορισμένα μόνο δόντια που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Τα βερνίκια φθορίου είναι ουσίες με πολύ υψηλή συγκέντρωση φθορίου που επαλείφονται στο δόντι (πάνω στην αδαμαντίνη ή την οστείνη) από τον οδοντίατρο με τη χρήση ειδικού πινέλου. Το υλικό σκληραίνει γρήγορα αλλά συνιστάται να μην βουρτσίσει τα δόντια ή φάει ο ασθενής για τις επόμενες 4 ώρες τουλάχιστον.

Πως προστατεύει το φθόριο
Όταν το περιβάλλον στο στόμα γίνεται όξινο ξεκινά μια διαδικασία όπου μεταλλικά στοιχεία (κυρίως ασβέστιο) φεύγουν από την αδαμαντίνη (απασβεστίωση). Μόλις το pH του στόματος αποκατασταθεί, αρχίζει η αντίστροφη διαδικασία επαναπρόσληψης του ασβεστίου (επανασβεστίωση).
Αυτή η κυκλική διαδικασία επαναλαμβάνεται συνεχώς στο στόμα μας. Όταν καταναλώνουμε υπερβολική ποσότητα σακχάρων, η ισορροπία κλίνει προς την πλευρά της απασβεστίωσης. Η αδαμαντίνη αδυνατίζει συνεχώς και τελικά σε κάποιο της σημείο της καταστρέφεται και δημιουργείται μια κοιλότητα, οπότε μιλάμε για εμφάνιση τερηδόνας.
Παρενέργειες.
Προσοχή όμως: Οι συμπυκνωμένες πηγές φθορίου, όπως οι οδοντόκρεμες και τα στοματικά διαλύματα, δεν πρέπει να καταπίνονται. Η κατάποση υπερβολικού φθορίου κατά την ανάπτυξη των δοντιών του παιδιού μπορεί να οδηγήσει σε φθορίαση, μία πάθηση όπου τα δόντια αναπτύσσονται με μόνιμες κηλίδες διαφόρων αποχρώσεων του λευκού. Συνήθως αυτό παρατηρείται σε παιδιά που τρώνε την οδοντόκρεμα η κάνουν κατάχρηση άλλων σκευασμάτων φθορίου.
Στους ενήλικες η υπερβολική λήψη φθορίου οδηγεί σε αλλοιώσεις στα οστά, τα οποία γίνονται πιο εύθραυστα. Σε προχωρημένες καταστάσεις έχουμε δυσκολία στην κίνηση, παραμορφωμένα οστά και αυξημένα κατάγματα. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν το φθόριο συνδέεται με μειωμένο IQ , ακόμη και σε επίπεδα τόσο χαμηλά όσο 0,3 ως 3 μέρη ανά εκατομμύριο.
Αν είστε ακόμα αβέβαιος σχετικά με τη λήψη φθορίου να το ζητήσετε από τον οδοντίατρό σας στο επόμενο τσεκ-απ σας. Ο οδοντίατρός σας θα εξετάσει τα δόντια του παιδιού σας και θα λάβει υπόψη περιβαλλοντικούς παράγοντες πριν από τη λήψη τεκμηριωμένη απόφαση για το αν θα πρέπει να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε οδοντόκρεμα φθορίου με το παιδί σας.